Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen lanceert nieuwe consent-campagne
Het Instituut voor de Gelijkheid van Vrouwen en Mannen lanceert bij de start van het nieuwe academiejaar een campagne die consent centraal stelt. De campagne “Consent is het nieuwe sexy” is gericht op jongeren van 18 tot 25 jaar en moet een heldere, respectvolle en inclusieve cultuur van toestemming voor seksuele handelingen promoten.
Verontrustende vaststellingen bij jongeren
Uit verschillende onderzoeken en enquêtes blijkt dat jongeren in toenemende mate te maken krijgen met grensoverschrijdend gedrag. Zo toonde een Belgische enquête van Amnesty International in 2020 aan dat bijna één op de drie jongeren het normaal vindt om aan te dringen op een seksuele handeling, en één op de vier meent dat twijfel ook toestemming betekent. Velen associëren bovendien het ontbreken van een duidelijke “nee” met impliciete toestemming. Uit onderzoek dat werd uitgevoerd onder 1.035 eerstejaarsstudenten van de UGent bleek dat 16,1 procent van de mannen en 28,5 procent van de vrouwen in de afgelopen 12 maanden te maken had met een vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Het BEHAVES-onderzoek, gepubliceerd in 2024 door de Federatie Wallonië-Brussel, bevestigt deze trends. Bijna één op de drie mensen in een academische omgeving is al slachtoffer geweest van seksistisch of seksueel geweld. De meest gerapporteerde gedragingen zijn ongewenste aanrakingen, herhaaldelijke uitnodigingen om uit te gaan ondanks een weigering, of opgedrongen kussen en strelingen. Daarnaast verklaart 1,3 procent van de respondenten slachtoffer te zijn geweest van verkrachting en nog eens 1,3 procent van een poging tot verkrachting, waarbij studenten dit vaker aangaven dan andere personen uit de academische wereld.
De campagne “Consent is het nieuwe sexy” wil misvattingen ontkrachten en jongeren de essentiële kennis meegeven om interacties en relaties aan te gaan op basis van luisteren, gelijkheid en respect. Ze brengt ook de basisprincipes van het Belgische strafrecht rond seksueel strafrecht, hervormd in 2022, duidelijk in beeld. Toestemming moet vrij, geïnformeerd en vrijwillig zijn, kan te allen tijde worden ingetrokken – voor of tijdens de seksuele handeling –, en kan nooit worden afgeleid uit de afwezigheid van weerstand.
“Het is essentieel om jongeren regelmatig bewust te maken van het belang van toestemming, vooral in specifieke contexten zoals in het hoger onderwijs,” benadrukt adjunct-directeur van het Instituut Liesbet Stevens. “De studentenjaren worden gezien als een periode van veel vrijheid en experimenteren. Maar net dan is het belangrijk om een juiste en respectvolle omgang met elkaar te onderstrepen.”
Aanwezigheid op campussen en online
De campagne is vanaf vandaag te zien op campussen en op plekken waar studenten komen. Verschillende maatschappelijke en academische organisaties (studentenverenigingen, sociale diensten, meldpunten, enz.) werden gevraagd actief mee te werken aan de verspreiding ervan. De campagne zal ook breed online worden gedeeld, via de meest gebruikte sociale netwerken door jongeren (Meta, Snapchat, YouTube), maar ook op datingapps en platforms voor volwassenen, waar het in het bijzonder nodig is om de regels rond toestemming in herinnering te brengen.
