Aantal hiv-besmettingen neemt opnieuw toe
In 2023 kregen 665 personen een hiv-diagnose in België. Dat is een stijging van 13% ten opzichte van 2022. Het aantal hiv-diagnoses stijgt voor het derde jaar op rij. Dat bijkt uit de nieuwe cijfers waarmee Sciensano uitpakt. Daarmee komt een einde aan de dalende trend die jarenlang aanhield. Het aantal diagnoses steeg in 2023 in alle bevolkingsgroepen, met een opvallende toename bij Belgische mannen die seks hebben met mannen, en heteroseksuele mannen en vrouwen van zowel Belgische als niet-Belgische afkomst.
Trends in hiv-diagnoses
In 2023 kregen 297 mannen die seks hebben met mannen (MSM) een hiv-diagnose. Dat is een stijging van 16% ten opzichte van 2022. De toename situeert zich vooral bij Belgische MSM, met name in de leeftijdsgroep van 30-39 jaar. In de groep van 20-29 jaar stabiliseerde het aantal diagnoses na een sterke stijging in de voorgaande jaren. Deze toename onderbreekt de gestage daling die eerder werd waargenomen bij Belgische MSM.
In 2023 werden 328 nieuwe hiv-diagnoses vastgesteld bij heteroseksuelen; een stijging van 13% in vergelijking met 2022. Het aantal diagnoses nam toe bij vrouwen en mannen, zowel bij Belgen als niet-Belgen. De grootste toename werd gezien in de leeftijdsgroepen 30-49 jaar en 60-plus. Bij vrouwen kwam de helft van de nieuwe diagnoses voor bij Sub-Saharaans Afrikaanse vrouwen bij wie het aantal diagnoses stabiel bleef na de aanzienlijke stijging in 2022.
Veel personen die in het buitenland zijn geboren, blijken de infectie pas na hun aan komst in België te hebben opgelopen. Laattijdige diagnoses, die gepaard gaan met verhoogde gezondheidsrisico’s, komen vaker voor bij niet-Belgen.
Preventie blijft cruciaal
De stijgende trend in hiv-diagnoses illustreert dat het virus zich blijft verspreiden, ondanks de beschikbaarheid van een breed aanbod aan preventiestrategieën, zoals condoomgebruik, regelmatig testen, behandeling van personen met hiv ter preventie van seksuele overdracht, en preventieve hiv-behandelingen (PrEP en PEP).
Verschillende factoren lijken echter te verhinderen dat hiv-preventie haar volledige potentieel bereikt. Zo zijn er personen die blootgesteld worden aan hiv zonder zich bewust te zijn van hun risico, en daardoor geen gepaste preventiemaatregelen nemen. Bovendien wordt hiv-preventie bemoeilijkt door verminderd en inconsistent condoomgebruik, terwijl dit al sinds het begin van de epidemie een cruciale preventiemethode is. Hoewel het gebruik van PrEP onder MSM blijft toenemen, suggereert de stijging van het aantal diagnoses in deze groep dat er nog steeds hiaten zijn in de dekking. Daarnaast ervaren andere risicogroepen obstakels bij zowel de toegang tot als het effectief gebruik van PrEP.
Deze factoren worden verder versterkt door de stijging van andere seksueel overdraagbare infecties (soi’s), zoals gonorroe en chlamydia in België. Personen met een soi lopen immers een groter risico op een hiv-infectie als ze daaraan blootgesteld worden.
foto:Towfiqu barbhuiya
